Μειωμένη αφθονία τσιχλών σε ένα ιδιαίτερα θερμό χειμώνα, μπορούν άραγε να ανατραπούν από το όψιμο ψύχος του Φεβρουαρίου;
Του Δρος Χρήστου Κ. Σώκου
Tα είδη τσίχλας και ο κότσυφας είναι σημαντικά για τη θηραματική οικονομία, ιδίως κατά το μήνα Φεβρουάριο. Στην Ελλάδα έρχονται κυρίως από περιοχές που βρίσκονται βορειοανατολικά, δηλαδή από Σκανδιναβία, Ουκρανία, Ρωσία.
Κατά τις ψυχρότερες χρονιές περισσότερα πτηνά ωθούνται νοτιότερα και έτσι αυξάνεται η αφθονία της τσίχλας, ιδίως στη Νότια Ελλάδα. Επίσης σημασία έχει και η επιβίωση και ιδίως η επιτυχία αναπαραγωγής.
Σημειώνεται επίσης, πως το ψύχος οδηγεί και σε περαιτέρω μικρότερες μετακινήσεις με τις τσίχλες να μη μένουν στις ηπειρωτικές περιοχές αλλά να μετακινούνται στις παραθαλάσσιες και νησιωτικές. Έτσι από τα χιονισμένα βουνά κατεβαίνουν σε λοφώδεις περιοχές αναζητώντας καρποφόρους θάμνους και κυρίως τις ελιές.
Το πολύτιμο έλαιό της ελιάς χρησιμοποιείται ως καύσιμο για να διατηρήσουν οι τσίχλες τη θερμοκρασία του σώματός τους στους 40οC. Οι τσίχλες καταπίνουν ολόκληρες τις ελιές (ακόμα και τις χοντροελιές) και κάνουν έμεσμα το κουκούτσι.
Σχήμα 1. Αύξηση της μέσης θερμοκρασίας αέρα κατά 2-3οC κατά το μήνα Ιανουάριο 2023.
Η φετινή χρονιά
Η μειωμένη αφθονία που καταγράφηκε φέτος είναι κυρίως αποτέλεσμα δύο γεγονότων, του ιδιαίτερα ήπιου χειμώνα και δευτερευόντως του ιδιαίτερα ψυχρού περσινού Μαρτίου.
Στους περισσότερους μετεωρολογικούς σταθμούς της χώρας καταγράφονταν για πρώτη φορά τόσο υψηλές θερμοκρασίες για χειμώνα, με αντίστοιχες θερμοκρασίες να είχαν να καταγραφούν από τα τέλη του 19ου αιώνα στο Μετεωρολογικό Σταθμό Αθηνών. Αυτό είχε ως συνέπεια να κρατηθούν οι τσίχλες βορειότερα.
Επίσης, ο περσινός Μάρτιος ήταν κατά 3-4οC ψυχρότερος από το φυσιολογικό, κάτι που μπορεί να αυξήσει τη θνησιμότητα των διαχειμαζόντων τσιχλών και εν συνεχεία την αφθονία της επόμενης χρονιάς. Αντίστοιχα, τον ψυχρό χειμώνα του 2002 ακολούθησε μια ψυχρή και βροχερή άνοιξη. Σε έρευνα που έγινε στη Χαλκιδική την επόμενη κυνηγετική περίοδο 2002-03 διαπιστώθηκε σοβαρά μειωμένη αφθονία όπως και μειωμένη αναλογία ανήλικων/ενήλικων ατόμων τσίχλας, που δηλώνει μειωμένη αναπαραγωγική επιτυχία.
Πέρυσι, όσον αφορά το υπόλοιπο της άνοιξης, η έρευνα στους σταθμούς της βορειοανατολικής Ευρώπης δεν έδειξε σοβαρή απόκλιση.
Συνεπώς εκτιμάται πως η επιβίωση και η αναπαραγωγή δεν πήγε τόσο άσχημα όσο το 2002.
Από τα ανωτέρω συνάγεται πως το ψύχος των ημερών μπορεί να δράσει ευεργετικά ως προς την αφθονία των τσιχλών και να δούμε περισσότερα πουλιά στους κυνηγοτόπους μας.
