Ο ευρασιατικός λύγκας(Lynx lynx) είναι ένα αιλουροειδές, σαρκοφάγο ζώο. Χαρακτηριστικό του είναι οι μαύρες τούφες στα αυτιά του. Μετά την αρκούδα και το λύκο είναι το τρίτο σε μέγεθος σαρκοφάγο ζώο της Ευρώπης.
Με μήκος σώματος 80-120 εκατοστά και ύψος μέχρι τους ώμους από 50 έως 70 εκατοστά, ο λύγκας είναι η μεγαλύτερη γάτα της Ευρώπης. Τα μπροστινά πόδια είναι 20 τοίς εκατό κοντύτερα από τα πίσω πόδια. Στην Κεντρική Ευρώπη ο αρσενικός Λύγκας ζυγίζει ανάλογα με την περιοχή, μεταξύ 20 και 25 κιλά, υπάρχουν και ελαφρύτερα ζώα που ζυγίζουν μόλις 14 κιλά αλλά και βαρύτερα που μπορούν να φτάσουν μέχρι 37 κιλά. Τα θηλυκά είναι κατά μέσο όρο 15 τοίς εκατό ελαφρύτερα από τα αρσενικά, συγκεκριμένα συνήθως μέσος όρος περίπου 15 έως 20 κιλά και σε ακραίες περιπτώσεις 12 το ελαφρύτερο και 29 το βαρύτερο. Είναι το μεγαλύτερο σε σχέση με τα άλλα τρία είδη λύγκα που υπάρχουν.
Κύρια χαρακτηριστικά του Λύγκα που το κάνουν να ξεχωρίζει από τα συγγενικά του είδη είναι τα μυτερά αυτιά, το φαρδύ και στρογγυλό κεφάλι, και η πολύ κοντή ουρά που κυμαίνεται σε μήκος μεταξύ 15 και 20 εκατοστά. με μαύρη απόληξη.
Επίσης διαθέτει μεγάλη γενειάδα με μακριές τρίχες, η λειτουργία της είναι ακόμη ασαφής, πιστεύετε ότι τα μουστάκια χρησιμεύουν ώς ένας ανακλαστήρας των ηχητικών πηγών.
Οι τρίχες στις άκρες των μυτερών τριγωνικών αυτιών είναι μέχρι πέντε εκατοστά σε μήκος για να ενισχυθεί η δυνατότητα εντοπισμού ηχητικών πηγών. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι λύγκες αντιλαμβάνονται το θρόισμα ενός ποντικιού από απόσταση 50 μέτρων και μπορεί να ακούσει το πέρασμα ενός ζαρκαδιού 500 μέτρα μακριά.
Τα μάτια έχουν αμυγδαλωτό σχήμα με χρυσοκίτρινο, καφέ ή κίτρινο χρώμα.
Η όραση είναι το πιο σημαντικό αισθητήριο όργανο του λύγκα έξι φορές πιό ευαίσθητη σε σχέση με την ανθρώπινη, στο σκοτάδι και του επιτρέπει να κυνηγά κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Η αίσθηση της όσφρησης παίζει δευτερεύοντα ρόλο.
Η πλήρης οδοντοστοιχία του λύγκα έχει 28 δόντια. Στις δύο πλευρές της άνω και κάτω γνάθου έχει τρεις κοπτήρες, με πολύ μυτερές και κοφτερές άκρες.
Η γούνα του λύγκα κατά την περίοδο του καλοκαιριού στο πάνω μέρος είναι κόκινογκρί με κίτρινο, ενώ κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών σε γκρι-καφέ. και καφέ χρώμα. Το πηγούνι, το στήθος, η κοιλιά και ΄γενικά το κάτω μέρος του σώματος υπόλευκο γκρί σε κρέμ. Τα στίγματα στο τρίχωμα είναι διαφορετικά συνήθως πιό έντονα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και πιο ανοιχτά το καλοκαίρι. Η γούνα του είναι από τίς πυκνότερες στο ζωικό βασίλειο.
Ψηλά πόδια πυκνό τρίχωμα επιτρέπει στον λύγκα να κυνηγάει με επιτυχία μέχρι και με μισό μέτρο χιόνι, όταν ξεπεράσει το ένα μέτρο το χιόνι αποτραβιέται σε περιοχές με λιγότερο χιόνι.
Σε ώριμη ηλικία ζουν μοναχικά ενώ το γεγονός ότι οι ήχοι τους είναι σπάνιοι και σιγανοί τους κάνει απαρατήρητους. Ο συνολικός τους πληθυσμός σήμερα φτάνει τα 7000 άτομα και χαρακτηρίζεται ως ΝΤ(near threatened).
O ευρασιατικός λύγκας τρέφεται με άγρια ζώα όπως ζαρκάδια, αγριόγιδα, λαγούς, αγριογούρουνα καθώς και τρωκτικά.
Ενδιαίτημα συνήθειες:Ο λύγκας προτιμά σαν ενδιαίτημα, μεγάλες δασικές εκτάσεις με πυκνή βλάστηση και αποφεύγει ανοιχτά μέρη κοντά σε οικισμούς. Ιδανικές συνθήκες κυνηγιού για τον λύγκα είναι πυκνά μεγάλα δάση με ενδιάμεσα ξέφωτα, βραχώδεις πλαγιές και λασπώδεις περιοχές.
Επίσης μπορεί να ζήσει και σε περιοχές με μεγάλα υψόμετρα έως και 2500 μέτρα, επίσης σε σε κατ ‘εξοχήν άδενδρες περιοχές όπως τα υψίπεδα της Κεντρικής Ασίας τα βράχια και οι θάμνοι του παρέχουν επίσης επαρκή κάλυψη. Μελέτες που έγιναν σε περιοχές που έγινε επαναεγκαταστάτηση του λύγκα έχουν δείξει ότι κυνηγούν μεγάλο μέρος της λείας τους έξω από τα όρια περιοχής των δασών σε εντελώς γεωργικές εκτάσεις.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας παραμένουν στις κρυψώνες τους και μπορεί να ανεχτούν αρκετά και την εγγύτητα προς τον άνθρωπο.
Μελέτες στη δυτική ρωσία και στην περιοχή των βαλκανίων έχουν δείξει ότι η επικράτεια του λύγκα είναι από 10 μέχρι 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τα θηλυκά χρειάζονται μικρότερη επικράτεια από τα αρσενικά.
Την επικράτειά τους την σημαδεύουν με τα ούρα τους ή με το ξύσιμο στα δέντρα.
Συνήθως παραμονεύει και επιτίθετε αιφνιδιαστικά στα απρόσεχτα θύματά του, για να μην κινεί την υποψία στα θηράματά του, φροντίζει πάντα να αλλάζει περιοχή κυνηγιού μετά από μία επιτυχή έκβαση.
Μέχρι τον 19 αιώνα ο λύγκας είχε μεγάλη κατανομή στον ελληνικό χώρο, ενώ μετά ο πληθυσμός του άρχισε να συρρικνώνεται σημαντικά. Σημαντική μείωση του πληθυσμού παρατηρήθηκε και από το 1950 και μετά πιθανώς λόγω της καταστροφής των δασών, των οδικών δικτύων που καταστρέφουν τους βιοτόπους.
Το κυνήγι επίσης και ιδιαίτερα το λαθραίο είναι αυτό που στέρησε-στερεί την τροφή από το λύγκα.
Σήμερα υπάρχουν μερικές μαρτυρίες για εμφάνιση του λύγκα στο όρος Βόρρας, στη Βόρεια Πίνδο καθώς και στην οροσειρά της Ροδόπης.
Πως θα το αναγνωρίσουμε: Έχει μήκος 1-1,3 μέτρα και ζυγίζει μέχρι 30 κιλά. Το τρίχωμά του είναι πυκνό και μακρύ, ανάλογα με την εποχή. Έχει χρώμα κιτρινοκόκκινο ή κοκκινοκαφέ. Τ’ αυτιά του είναι μακριά και μυτερά, ενώ στην άκρη τους έχουν μια φούντα από μακριές τρίχες.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας – ΚΑΤΑΚΑΛΗ
