Φτιαχνοντας μια ποτιστρα για τα θηραματα

Στα ορεινά άνυδρα περιβάλλοντα όπως είναι για παράδειγμα τα ασβεστολιθικά «γυμνά» βουνά, διάφοροι φορείς όπως είναι η δασική υπηρεσία, οι διευθύνσεις αγροτικής ανάπτυξης, οι διευθύνσεις εγγείων βελτιώσεων και οι ΟΤΑ, κατασκευάζουν τις λεγάμενες ομβροδεξαμενές για εξυπηρέτηση των αναγκών της κτηνοτροφίας σε νερό. Μια τέτοια κατασκευή περιλαμβάνει τον ομβροσυλλέκτη, την δεξαμενή και την ποτίστρα.

Ο ομβροσυλλέκτης είναι μία τσιμεντοστρωμένη επιφάνεια έκτασης από ένα μέχρι πέντε στρέμματα και έχει διαμορφωμένη κλίση ώστε το νερό της βροχής να κυλά και να συγκεντρώνεται σε τσιμεντένια δεξαμενή που βρίσκεται στα κατάντη, χωρητικότητας συνήθως 25 κ.μ. Σε απόσταση που εξαρτάται από τη διαμόρφωση του εδάφους και πάντα προς τα κατάντη της δεξαμενής βρίσκεται η ποτίστρα η οποία τροφοδοτείται με σωλήνα απ’ αυτήν. Επειδή στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να γίνεται οικονομία νερού, ο κρουνός της ποτίστρας διαθέτει διακόπτη (βάνα), ώστε ο κτηνοτρόφος να γεμίζει την ποτίστρα μόνο όταν πρόκειται να ποτίσει τα ζώα του.

Το μειονέκτημα αυτών των ποτιστρών είναι ότι δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν την άγρια πανίδα (ζώα και πουλιά). Από τη στιγμή που η στάθμη του νερού στην ποτίστρα είναι κάτω από το χείλος της περισσότερο από 5 εκ., κανένα πουλί δεν μπορεί να πιεί. Στην προσπάθειά του μπορεί να πέσει στο νερό και να πνιγεί, αφού θα βραχούν τα φτερά του και δεν θα μπορέσει να βγεί.

Το θλιβερό είναι ότι στις περιπτώσεις αυτές κανένας, μα κανένας φορέας που κατασκευάζει τέτοιες ποτίστρες δεν λαμβάνει μέριμνα, ώστε να ποτίζονται και τα άγρια ζώα και πουλιά.Και ακόμη πιο θλιβερό είναι ότι ούτε καν η ευαίσθητη κατά τ ’ άλλα δασική υπηρεσία δε λαμβάνει υπόψη της κάτι τέτοιο.

Στη συνέχεια θα περιγράψουμε τεχνικά πως εγκαθίσταται μια ποτίστρα που προορίζεται για την άγρια πανίδα και τροφοδοτείται από οβροδεξαμενή. Κύριο μέλη μα στην περίπτωση αυτή είναι αφενός η οικονομία του νερού και αφετέρου η διατήρησή του σε δροσερή κατάσταση. Η ποτίστρα μας, της οποίας η πατρότητα ανήκει στην Κυνηγετική Ομοσπονδία Στερεάς Ελλάδας (ΚΟΣΕ), είναι κατασκευασμένη από ανθεκτικό πολυαιθυλένιο κατάλληλο για τρόφιμα και έχει χωρητικότητα 15 λίτρα. Οι εξωτερικές διαστάσεις της είναι 60 εκ X 27 εκ X 34 εκ και φέρει φλωτέρ με σπείρωμα Ά” για σύνδεση. Στην πάνω πλευρά φέρει κανάλι ποτισμού βάθους 4 εκ. και πλάτους 4 εκ.,

το οποίο επικοινοτνεί με το εσωτερικό με τρεις οπές (φωτό 1).

Οι κτηνοτροφικές ποτίστρες (φωτο 2) συνήθως έχουν μία οπή εκκένωσης σε κάποια γωνία του πυθμένα τους την οποία ο χρήστης κτηνοτρόφος την κλείνει με κάποιο αυτοσχέδιο πώμα. Αφού ξεταπώσουμε την οπή εκκένωσης, περιμένουμε να αδειάσει η ποτίστρα και στη συνέχεια τοποθετούμε στην οπή ένα μαστό 1” που από την εσωτερική πλευρά βιδώνουμε σ’ αυτόν μια μούφα 1 ” , Στη συνέχεια με τσιμέντο ταχείας πήξεως στερεώνουμε τον μαστό κλείνοντας περιφερειακά το περιθώριο της οπής εκκένωσης.

Σε περίπτωση που ο μαστός δεν χωράει στην οπή εκκένωσης την διανοίγουμε με σφυρί και καλέμι. Κατόπιν βιδώνουμε στον μαστό ένα ταυ 1 ” και στη συνέχεια μια βάνα της ίδιας διαμέτρου. Στην άλλη έξοδο του ταυ βιδώνουμε μια συστολή αρσενική/θηλυκή Γ ’Χ ‘Λ” . Στη συστολή βιδώνουμε μαστό Μ?” και στην άλλη άκρη του μαστού γωνία W (φωτό 3).

Η γωνία αυτή πρέπει να βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του εδάφους, στην αρχή δηλαδή του καναλιού που θα οδηγήσει το νερό στην ποτίστρα μας. Επειδή δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τη διαμόρφωση του χώρου από το σημείο της οπής εκκένωσης της κτηνοτροφικής ποτίστρας μέχρι το έδαφος (αρχή του καναλιού) φροντίζουμε να έχουμε στη διάθεσή μας αρκετούς μαστούς Ά” , οι οποίοι είναι τυποποιημένοι σε κομμάτια από 10 έως 50 εκ. ανά 10 εκ., καθώς επίσης και αρκετές γωνίες και μούφες της ίδιας διαμέτρου για να κάνουμε τη συνδεσμολογία.

Από το σημείο που θα φτάσει ησυνδεσμολογία αυτή στο έδαφος διανοίγουμε κανάλι βάθους και πλάτους 10-15 εκ και μήκους μέχρι 30 μ. μέχρι τη θέση που θα τοποθετήσουμε την ποτίστρα μας. Φυσικά η θέση της ποτίστρας μας θα είναι υψομετρικά χαμηλότερα από την κτηνοτροφική. Αφού διανοίξουμε το κανάλι βιδώνουμε στην γωνία της ‘Λ” , η οποία αποτελεί και το τελευταίο τμήμα της μεταλλικής κατασκευής (συνδεσμολογίας), ρακόρ πολυαιθυλενίου (ΡΕ) Φ16X1/2” και επ’ αυτού συνδέουμε σωλήνα πολυαιθυλενίου Φ16 τον οποίο θάβουμε μέσα στο κανάλι που έχουμε διανοίξει ήδη.

Ακολούθως συνδέουμε τον σωλήνα πολυαιθυλενίου με ρακόρ Φ16Χ W* και μια θηλυκή γωνία ‘Λ” στη είσοδο της ποτίστρας μας, η οποία φέρει μεταλλικό σπείρωμα Μ’’. Στον σωλήνα ΡΕ παρεμβάλουμε σε μικρή απόσταση από την κτηνοτροφική ποτίστρα ένα πλαστικό βανάκι με ρακόρ Φ16 και το προστατεύουμε με ένα αυτοσχέδιο φρεάτιο με πέτρες, που τη θέση του θα την ξέρουμε μόνο εμείς (φωτό 4).

Στην ποτίστρα μας πρέπει να τοποθετήσουμε επίσης μια βάνα εκκένωσης, ώστε το χειμώνα να την αδειάζουμε για να μη σπάσει από τον πάγο το φλοτέρ. Για το σκοπό αυτό διανοίγουμε με ποτηροτρύπανο Φ25 στην πλευρά της ποτίστρας μας που βρίσκεται προς τα κατάντη και λίγο πάνω από τον πυθμένα της, οπή στην οποία τοποθετούμε πλαστικό βανάκι που στη μια πλευρά φέρει σπείρωμα %” και στη άλλη ρακόρ Φ16. Την πλευρά του σπειρώματος την περνάμε στην οπή Φ25 και την στερεώνουμε με φλαντζωτό περικόχλιο (παξιμάδι) %” . Στο ρακόρ συνδέουμε ένα κομμάτι σωλήνα ΡΕ Φ16 μήκους 1-2 μ για να απομακρύνει το νερό κατά την εκκένωση.

Την ποτίστρα μας την εγκιβωτίζουμε στο έδαφος σε βάθος τέτοιο ώστε η επιφάνεια του καναλιού ποτίσματος να έρθει ελαφρώς ψηλότερα από την επιφάνεια του εδάφους. Ο εγκιβωτισμός γίνεται χαμηλά με χώμα το οποίο θα το πατήσουμε ώστε να «σφίξει» και από πάνω θα τοποθετήσουμε επιμελημένα πέτρες (φωτό 5). Πρέπει

επίσης να προσέξουμε ώστε η επιφάνεια του καναλιού ποτίσματος να είναι οριζόντια. Ο έλεγχος αυτός γίνεται με αλφάδι.

Αφού γίνουν όλες οι συνδέσεις τροφοδοτούμε την ποτίστρα ανοίγοντας την βάνα της κτηνοτροφικής ποτίστρας και περιμένουμε να γεμίσει η ποτίστρα μας. Όταν η στάθμη του νερού γεμίσει το κανάλι ποτίσματος, ρυθμίζουμε το φλωτέρ ώστε να κόβει την παροχή σ’ αυτή τη στάθμη (Φωτό 6). Ελέγχουμε για τυχόν διαρροές και την αφήνουμε να λειτουργήσει.

Τα μεταλλικά τμήματα του δικτύου πρέπει να είναι σιδηρά επιψευδαργυρομένα (γαλβανισμένα) και στα σπειρώματά τους καλόν είναι να χρησιμοποιήσουμε υγρό τεφλόν. Στα σπειρώματα των εξαρτημάτων πολυαιθυλενίου καλόν είναι να χρησιμοποιήσουμε τεφλόν σε ταινία.