Τραυματισμοί ιχνηλατών από αγριόχοιρους – ‘Α μέρος

Το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι μια κατηγορία κυνηγιού όπου οι τετράποδοι συνεργάτες μας έχουν να αντιμετωπίσουν έναν καλά οπλισμένο αντίπαλο, έναν αντίπαλο ο οποίος αδιαμφισβήτητα είναι κατά πολύ ανώτερος – κάτι που οι πιστοί μας φίλοι αντιλαμβάνονται πλήρως, όπως και το ότι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση σε σχέση με αυτόν. 

 

Τα σκυλιά είναι εκτεθειμένα στους αγριόχοιρους απέναντι στους οποίους πρέπει να σταθούν επάξια, από την άλλη όμως, αυτό συνεπάγεται πολλές φορές τη διακινδύνευση της ίδιας τους της ζωής. Αρκετά μπορεί να είναι τα ανάλογα περιστατικά που βιώνει καθένας μας σε αυτό το κυνήγι κάθε χρόνο, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο – είναι δυστυχώς πράγμα δεδομένο και θα πρέπει να γίνει απ’ όλους μας αποδεκτό. 

 

Ειλικρινά, είναι σκληρό το να «χάνεις» τους φίλους σου σε αυτή τη μάχη, είναι όμως και τιμητικό, εφόσον τους προσφέρεται ένας ένδοξος θάνατος και δεν χάνουν τη ζωή τους λόγω άλλων αιτιών.

 

Είναι απορίας άξιο το σθένος αυτών των σκύλων, εφόσον γνωρίζουν πως δεν έχουν καμία ελπίδα απέναντι σε αυτά τα θηρία, παρόλα αυτά, όμως, στέκονται πανάξια στο ύψος των περιστάσεων.

 

Πού οφείλονται όμως οι περισσότεροι τραυματισμοί των γουρουνόσκυλων;

 

Αυτό το ερώτημα σήμερα απασχολεί όσο ποτέ άλλοτε μεγάλη μερίδα γουρουνοκυνηγών, για κάποιους από τους οποίους η απώλεια ενός καλού σκύλου σημαίνει αντικατάστασή του σε άμεσο χρόνο (φαντάζοντας κάτι τέτοιο αδύνατο) αλλά και λόγω του υψηλού κόστους περίθαλψης των σκύλων στα κτηνιατρεία.

 

Οι αιτίες αποτελούνται από συνδυασμό αρκετών παραγόντων που άλλοτε μπορεί να αποφύγουμε κι άλλοτε όχι.

 

Πρωταρχική σημασία έχει η συμπεριφορά του κάθε αγριόχοιρου ανεξαρτήτου φύλου και μεγέθους. Θα πρέπει να επισημάνουμε πως δεν εκφράζουν όλα τα «άτομα» την ίδια επιθετικότητα κι αυτό έχει να κάνει με τον αντίστοιχο χαρακτήρα του ζώου, αλλά και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται τη παρούσα φάση. 

 

Το μήκος των χαυλιόδοντων που διαθέτει το καθένα ξεχωριστά παίζει καθοριστικό ρόλο για την σοβαρότητα του τραύματος που θα επιφέρει σε μια επίθεση. 

 

Τα ενήλικα αρσενικά καπριά είναι αυτά που καταφέρνουν τα πιο σοβαρά αλλά και τα πιο θανατηφόρα χτυπήματα στα σκυλιά. 

 

Οι λόγοι είναι αυτονόητοι μιας και οι χαυλιόδοντες αυτών είναι ανεπτυγμένοι προς τα έξω, αλλά και η δύναμη σε συνδυασμό με το βάρος τους, αποτελούν τη πηγή για την σοβαρότητα του τραύματος. Ακόμα όμως και οι ενήλικες σκρόφες μπορεί να προκαλέσουν τραύματα είτε με τους χαυλιόδοντες που είναι κατά μικρότεροι των αρσενικών, είτε με δαγκωματιές και κουτουλιές στο σώμα των σκύλων, επιφέροντας έτσι εσωτερική αιμορραγία με αποτέλεσμα την κατάληξη. Ιδίως, όταν αυτές βρίσκονται σε κατάσταση γαλουχίας των μικρών τους αλλά κι όσο αυτά παραμένουν σε μικρή ηλικία, γίνονται αρκετά υπερπροστατευτικές εκφράζοντας αυξημένη επιθετικότητα προς τα σκυλιά που θα πλησιάσουν. Σε αυτή τη περίπτωση (μιας επίθεσης από σκρόφα)  ξεγελιόμαστε πολλές φορές, δίχως να αντιληφθούμε άμεσα ορατά το εάν υπήρχε συμπλοκή μεταξύ σκύλου και αγριογούρουνου (διότι συνήθως δεν υπάρχουν εξωτερικές αμυχές). 

Μπορούμε να το αντιληφθούμε μόνο από ένδειξη αδιαθεσίας που θα παρουσιάσει ο σκύλος μας, πράγμα που απαιτεί επίμονη παρακολούθηση και κάθε τέτοια υποψία μας δε θα πρέπει να αμελείται.

 

 

Οι καιρικές συνθήκες  παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο επηρεάζοντας τη συμπεριφορά των αγριόχοιρων. Στην αρχή της κυνηγετικής περιόδου όπου επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες, η αντίσταση στο να τραπούν σε φυγή είναι μεγαλύτερη δίχως να διανύουν μεγάλες αποστάσεις καθώς πιέζονται από τα σκυλιά, προτιμώντας τη στάση άμυνας-επίθεσης, αντιλαμβανόμενοι την αντίστοιχη αδυναμία των σκύλων, λόγω της ζέστης.

 

 Η εποχή επίσης που γίνονται αρκετά επιθετικά (ιδίως τα αρσενικά) είναι τέλη Νοεμβρίου μέχρι και ολόκληρο τον Δεκέμβρη όπου διεξάγεται συνήθως το ζευγάρωμα με τις θηλυκές πράγμα που τα εξαγριώνει σε μεγάλο βαθμό. 

Οι μάχες που διαδραματίζονται μεταξύ των αρσενικών αυτή την εποχή, τους δημιουργεί μεγάλη υπερένταση λόγω της επίμονης αναζήτησης και διεκδίκησης  της «ωραίας» .

Καλό είναι αυτή την εποχή τα «καλά» σκυλιά που διαθέτουμε, να τα προφυλάξουμε με οποιοδήποτε τρόπο, με τον καλύτερο ίσως, τη μη συμμετοχή τους ενεργά αυτό το διάστημα. Άλλωστε, αυτό το καιρό που επικρατεί το κρύο, μπορούν να ανταποκριθούν εργασιακά και τα υποδεέστερα σκυλιά που διαθέτουμε.

 

Ακόμη όμως και η  διαφορετικότητα της βλάστησης ανά περιοχή δημιουργεί παράγοντες που καθορίζουν το βαθμό άμυνας-επιθετικότητας των αγριόχοιρων. Σε περιοχές όπου η βλάστηση είναι πυκνή σημειώνονται, συνήθως. οι περισσότεροι τραυματισμοί των σκυλιών για το λόγο πως  στις περιπτώσεις αυτές τα αγριογούρουνα βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση. Αρκεί και μόνο να έχουν καλυμμένα τα νώτα τους νιώθοντας ασφάλεια από διαδρόμους προσέγγισης, κι οποιοσδήποτε σκύλος πλησιάσει (αλλά κι όποιος εχθρός) θα υποστεί μεγάλη ζημιά. 

 

Στη πυκνή βλάστηση στη προκειμένη περίπτωση της «στάμπας» κατά την προσέγγιση, ο σκύλος δεν μπορεί να πλαγιοκοπήσει και να ελέγχει περιμετρικά το αμυνόμενο γουρούνι που αποφάσισε να αντισταθεί. Ακόμα κι όταν καταδιώκει ακολουθεί αναγκαστικά την πορεία (διάδρομο) του προπορευόμενου αγριόχοιρου. Δεν παρέχεται η επιλογή να κινηθεί δεξιά κι αριστερά, οπότε σε ένα απότομο πισωγύρισμα του κάπρου, μοιραία θα υποστεί το χτύπημα εφόσον βρίσκεται στην ίδια κατεύθυνση εκμηδενίζοντας το περιθώριο χρόνου αντίδρασης. Η μύτη του δεν μπορεί να τον ειδοποιήσει εγκαίρως στην επίμαχη φάση αφού δεν παρέχεται η δυνατότητα της οπτικής επαφής. 

Το μυαλό απαιτείται αστραπιαία να «δουλέψει» αλλά, ο χρόνος είναι αμείλικτος.

 

Ακόμη, όμως, κι αν η επίθεση του γουρουνιού γίνει εγκαίρως αντιληπτή από τον σκύλο με την αίσθηση της ακοής και μόνο (θόρυβος των κλαδιών) πράγμα που δηλώνει πολύ μικρή απόσταση σε σχέση μεταξύ των, δεν προσφέρονται ανάλογες επιλογές διαφυγής. Στέκονται ως εμπόδιο η κοντή και πυκνή βλάστηση και την ώρα εκείνη, καθώς έντρομος ο σκύλος προσπαθεί να φύγει προς πάσα κατεύθυνση, μοιραία περιπλέκεται στα γύρω κλαδιά με αποτέλεσμα να είναι καταδικασμένος. 

Επίσης τα πυκνά μέρη καταπονούν σε μεγάλο βαθμό τους σκύλους τόσο σωματικά όσο και ψυχικά, ώσπου κατόπιν πολύωρης καταδίωξης οι αισθήσεις τους καθίστανται σε υπολειτουργία.

 

Εκτός από αυτές τις συνθήκες που διαφοροποιούν τη συμπεριφορά των αγριογούρουνων θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τον παράγοντα του υβριδισμού αυτών. Τα υβρίδια 

εκφράζουν μεγαλύτερη επιθετικότητα και αδιαφορία για την παρουσία των σκυλιών αλλά επίσης και των κυνηγών. Οπότε μια περιοχή που διαθέτει μεγάλο ποσοστό υβριδίων αυξάνονται και οι πιθανότητες τραυματισμών των κυνηγόσκυλων. Μπορούμε βέβαια να αιτιολογήσουμε ως ένα μικρό βαθμό την εξοικείωση των ζώων αυτών, κατά καιρούς, τόσο με τους κυνηγούς αλλά όσο και με τα σκυλιά. Παλαιότερα οι αγριόχοιροι δεν ερχόταν σε τόσο συχνή επαφή με τόσους κυνηγούς και σκύλους. Σήμερα, πλέον, το κυνήγι του αγριόχοιρου ασκείται από χιλιάδες κυνηγούς που διαθέτουν πάμπολλα κυνηγόσκυλα. Με αποτέλεσμα, η συχνή αυτή επαφή κυνηγών-κυνηγόσκυλων και αγριόχοιρων έχει δημιουργήσει υπό συνθήκές, κάποιες προϋποθέσεις εξοικείωσης. 

 

 

Οι αγριόχοιροι πλέον, δεν τρέπονται σε φυγή καθώς πρέπει, ακόμη και πολλές φορές αισθάνοντας  την ανθρώπινη παρουσία. 

 

Ο τρόπος, επίσης, κυνηγιού που επιλέγει κανείς με τη χρήση πολλών σκύλων, όπου κατά συνέπεια επιφέρουν μεγαλύτερη πίεση στο θήραμα, αυτό έχει ως συνέπεια το γεγονός περισσότερων τραυματισμών.

 

Οι πιο σοβαροί και θανάσιμοι τραυματισμοί όμως θα πρέπει να επισημάνουμε πως διεξάγονται όταν έχουμε να κάνουμε με ένα τραυματισμένο κάπρο. 

Σε τέτοιες περιπτώσεις το ζώο αυτό μετατρέπεται σε ένα θανάσιμο «εργαλείο» που δε δείχνει έλεος! Οι σκύλοι που θα κάνουν το λάθος να πλησιάσουν θα ξεσκιστούν από τα δόντια του. Εκεί, σίγουρα απαιτείται η έγκαιρη μεσολάβηση του κυνηγού όσο οποιαδήποτε άλλη στιγμή, κάτι που συνήθως δεν είναι επιτευκτό.

 

Έτσι λοιπόν, λαμβάνοντας υπόψη μας τα παραπάνω, συνεκτιμώντας όλες τις καταστάσεις, σε κάποιες από αυτές μας δίνεται η δυνατότητα της επιλογής για το πως θα ενεργήσουμε. Με σκοπό να αποφύγουμε κάποιον θανάσιμο ή μη τραυματισμό των συνεργατών μας. 

Όταν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε για το τι είδους αγριογούρουνο έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τη κατάσταση στην οποία αυτό βρίσκεται, τότε θα πρέπει να επιλέγουμε τους κατάλληλους συνεργάτες που γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητές τους.

 

Η χρήση των σκυλιών για τις ιδιαίτερες αυτές περιπτώσεις θα πρέπει να γίνεται κατόπιν εκτίμησης όλων των παραμέτρων. Ειδικά στις περιπτώσεις όταν έχουμε να κάνουμε με μεγάλα και τραυματισμένα αγριογούρουνα η χρήση των πολλών σκυλιών είναι λάθος. Θα πρέπει να στέλνονται ένα ή δύο το πολύ σκυλιά, κι αυτά θα πρέπει να είναι εις γνώση μας τα πιο έμπειρα που έχουν αντιμετωπίσει παρόμοιες καταστάσεις στο παρελθόν.

 

Κατά συνέπεια.. είναι περιπτώσεις που μπορούμε να μεριμνήσουμε εκ των προτέρων για τυχόν άσχημη κατάληξη, αλλά, δυστυχώς είναι κι αυτές που είναι αναπόφευκτες….(Συνεχίζεται..)

 

Γ. Αμπατζίδης

Περιοδικό: Hunter Passion