Η «επιστροφή» του ανταρόλυκου
Τι κρύβεται πίσω από τη διαφημιζόμενη αναβίωση του αρχαίου θηρευτή από την Colossal Biosciences;
Η ανακοίνωση της Colossal Biosciences περί της «επιτυχούς αναβίωσης» του εξαφανισμένου ανταρόλυκου (Aenocyon dirus) μπορεί να κέρδισε τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά έχει προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα. Τα τρία κουτάβια που παρουσιάστηκαν ως οι πρώτοι αναβιωμένοι ανταρόλυκοι εδώ και 13.000 χρόνια –ο Ρωμύλος, ο Ρώμος και η Khaleesi– είναι στην πραγματικότητα κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που παρουσιάζεται.
Τι είναι –και τι δεν είναι– οι νέοι «ανταρόλυκοι»
Παρά τις εμφανισιακές ομοιότητες, οι οργανισμοί που παρουσίασε η Colossal δεν φέρουν το αυθεντικό γονιδίωμα του ανταρόλυκου. Οι επιστήμονες συμφωνούν πως πρόκειται για γενετικά τροποποιημένους γκρίζους λύκους (Canis lupus), στους οποίους τροποποιήθηκαν 14 γονίδια με σκοπό να μιμούνται ορισμένα χαρακτηριστικά του εξαφανισμένου είδους.
Όπως αναφέρει και η ίδια η εταιρεία, το DNA που χρησιμοποιήθηκε προήλθε από σύγχρονους λύκους – δεν έγινε κλωνοποίηση αρχαίου DNA. Η Beth Shapiro, επικεφαλής της σχετικής έρευνας, παραδέχτηκε ότι η γενετική σύμπτωση φτάνει το 99,5%. Αν και αυτό το ποσοστό φαίνεται υψηλό, μεταφράζεται σε εκατομμύρια διαφορές σε ένα γονιδίωμα 2,4 δισεκατομμυρίων βάσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ : Αγωνόσκυλα Vs Κυνηγόσκυλα
Μορφή χωρίς ουσία
Η διαφορά δεν είναι μόνο βιολογική – είναι και εννοιολογική. Οι ανταρόλυκοι, που κυριαρχούσαν στη Βόρεια Αμερική κατά την Πλειστοκαίνια εποχή, δεν ήταν απλά «μεγάλοι λύκοι». Ήταν ένα ξεχωριστό είδος, με εξελικτικά, συμπεριφορικά και οικολογικά χαρακτηριστικά που δεν μπορούν να αναπαραχθούν μερικώς μέσω γενετικής τροποποίησης. Εξάλλου, μελέτες του 2021 δείχνουν πως οι ανταρόλυκοι διαχωρίστηκαν από τους σύγχρονους λύκους πριν από 5,5 έως 6 εκατομμύρια χρόνια.
Το να δημιουργείς ένα ζώο που μοιάζει εξωτερικά με έναν εξαφανισμένο οργανισμό, δεν σημαίνει ότι τον έχεις «αναστήσει». Όπως επισημαίνει το New Scientist, «ο τρομερός λύκος δεν επανήλθε από την εξαφάνιση».
Πού τελειώνει η επιστήμη και πού αρχίζει η παραπλάνηση;
Η γοητεία της ιδέας της «ανάστασης» εξαφανισμένων ειδών –ειδικά ειδών εμβληματικών όπως ο ανταρόλυκος, το μαμούθ ή η τίγρη της Τασμανίας– είναι μεγάλη. Όμως, η χρήση τέτοιων τίτλων από εταιρείες βιοτεχνολογίας εγκυμονεί κινδύνους: δημιουργεί ψευδείς ελπίδες, αποπροσανατολίζει το κοινό και θολώνει τη γραμμή ανάμεσα στην επιστήμη και την επιστημονική φαντασία.
Ο καθηγητής Thomas Gilbert του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης το θέτει ξεκάθαρα: «Το να λες πως αναβίωσες έναν εξαφανισμένο λύκο, όταν έχεις δημιουργήσει έναν γενετικά επεξεργασμένο σκύλο, είναι παραπλανητικό».
Ένα βήμα προς το μέλλον ή ένα ηθικό αδιέξοδο;
Πέρα από την επιστημονική εγκυρότητα, υπάρχουν και σοβαρά ηθικά και οικολογικά ερωτήματα. Τα πειράματα αυτά δεν παράγουν φυσικά είδη, αλλά τεχνητές μορφές ζωής. Πώς θα ενταχθούν στο περιβάλλον; Τι απρόβλεπτες συνέπειες μπορεί να έχουν; Και ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη;
Η περίπτωση του «ανταρόλυκου» της Colossal δεν είναι ένα παράδειγμα επιτυχούς αποεξαφάνισης, αλλά μάλλον μια υπενθύμιση ότι η τεχνολογία, όσο εντυπωσιακή κι αν είναι, οφείλει να συνοδεύεται από διαφάνεια, σεβασμό στην επιστήμη και ηθική επίγνωση.
Δείτε το video aαπό το ieidiseis.gr
Η συντακτική ομάδα του iHunt.gr
