Αναμφίβολα οι περισσότεροι κυνηγοί γνωρίζουν τι ακριβώς φυσίγγια προτιμούν να αγοράζουν για το θήραμα που συνήθως τους συναρπάζει και τους έχει κερδίσει. Υπάρχουν όμως και αρκετοί που αγοράζουν φυσίγγια αγνοώντας σημαντικές λεπτομέρειες της κατασκευής, που αν τις γνώριζαν, σίγουρα η αγορά τους θα ήταν πιο επιτυχημένη και για τα χρήματα που διέθεσαν θα έπαιρναν το καλύτερο δυνατόν. Στην προσπάθεια της σωστής ενημέρωσης κι εκπαίδευσης του κυνηγού στα φυσίγγια που χρησιμοποιεί και σε ποια στοιχεία πρέπει να επικεντρώνει την προσοχή του, είναι αφιερωμένο το σημερινό άρθρο. Μελετήστε το με την δέουσα προσοχή για να αποκομίσετε την γνώση που σίγουρα θα σας χρησιμεύσει μπροστά στα ράφια του οπλοπωλείου. Να θυμάστε πάντα ότι η αξία του κυνηγού δεν κρύβεται στην τσάντα του αλλά ανάμεσα στα αυτιά του.
Ψηλό και χαμηλό μέταλλο
Το ενισχυμένο εξωτερικό μέταλλο στο κάτω μέρος του κάλυκα είναι από επιορειχαλκωμένο κράμα σιδήρου και η χρησιμότητά του είναι κυρίως να ενισχύει την αντίσταση του κάλυκα στη διαστολή του μέσα στη θαλάμη την στιγμή της εκπυρσοκρότησης. Αν το φυσίγγιο που χρησιμοποιούμε παράγει υψηλές πιέσεις και διαθέτει χαμηλό εξωτερικό μέταλλο, τότε η εξαγωγή του από την θαλάμη γίνεται πολύ δύσκολη έως αδύνατη από τον εξολκέα του όπλου. Ο εξολκέας «ζορίζεται» υπερβολικά και μπορεί να σπάσει ή να αλλοιωθεί το «νύχι» του. Σε αυτογεμή έχει παρατηρηθεί αρκετές φορές η δύναμη του εξολκέα καθώς το κλείστρο κινείται βίαια προς τα πίσω να κόβει το χαμηλό πυθμένιο και να το απορρίπτει, ενώ μέσα στη θαλάμη να παραμένει το υπόλοιπο σώμα του κάλυκα (ο πλαστικός ή χάρτινος σωλήνας) διογκωμένος. ’ντε μετά να βρούμε εμείς πάνω στο βουνό τη βέργα καθαρισμού για να το βγάλουμε και βέβαια με την πιθανότητα ότι και το επόμενο θα μας παρουσιάσει το ίδιο πρόβλημα. Στα δίκαννα έχει παρατηρηθεί το «καβάλημα» του εξολκέα πάνω στο πυθμένιο ενός τέτοιου κάλυκα και φυσικά μεγάλη δυσκολία αποκατάστασης του προβλήματος από τον κυνηγό πάνω στο βουνό. Συνοπτικά, θα πρέπει να ξέρουμε ότι «φτηνιάρικα» φυσίγγια από άγνωστους κατασκευαστές διαθέτουν συνήθως χαμηλό μέταλλο και υψηλές πιέσεις που θα μας δημιουργήσουν προβλήματα. Τα φυσίγγια χαμηλών πιέσεων και ελαφρών γομώσεων (μέχρι 32 γρ. σκάγια) επιτρέπεται να διαθέτουν χαμηλό ύψος μετάλλου (8, 12, 16 χιλ.). Όμως, αν οι ανάγκες του κυνηγίου που πρόκειται να κάνετε επιτάσσουν βαρύτερη γόμωση, δηλ. 34 ή 36 γρ. σκάγια, τότε καλό είναι να προτιμήσετε μέταλλο ψηλότερο από 16 χιλ. Τώρα, αν το ενδιαφέρον σας εστιάζεται στα semi-magnum και magnum φυσιγγια, τότε εκεί υποχρεωτικά θα πρέπει να προμηθευτείτε φυσίγγια με εξωτερικό μέταλλο από 20 χιλ. και πάνω. Πάντως, ένα εντυπωσιακά υψηλό εξωτερικό μέταλλο μην σας ενθουσιάζει ως ένδειξη άριστης ποιότητας φυσιγγίου, γιατί σε κάθε κανόνα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.
Αστεροειδές κλείσιμο έξι ή οκτώ ακτίνων;
Το κλείσιμο του φυσιγγίου παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καλή του απόδοση και πρέπει να το προσέχουμε. Κάποιοι κατασκευαστές φυσιγγίων θεωρούν ότι το κλείσιμο των οκτώ ακτίνων είναι αποτελεσματικότερο του αντίστοιχου των έξι. Η αλήθεια είναι ότι το αστεροειδές κλείσιμο των οκτώ, χρειάζεται περισσότερο ύψος κάλυκα πάνω από τα σκάγια για να κλείσει σωστά ένα φυσίγγι και όταν για κάποιους λόγους βγαίνει ή φροντίζουν να βγαίνει αυτό το ύψος, τότε το «οκτάρι» κλείσιμο είναι η ιδανική λύση. Δεν υπάρχει αξιοπρόσεκτη διαφορά απόδοσης δύο αρίστης κατασκευής φυσιγγίων με μόνο κριτήριο ότι το ένα έχει κλείσιμο οκτώ ακτίνων και το άλλο έξι. Αυτό που αξίζει να προσέξουμε – αφού μιλάμε για λεπτομέρειες είναι η κεντρική σύντηξη του αστεροειδούς κλεισίματος, ανεξαρτήτως του αν έχει έξι ή οκτώ ακτίνες. Αυτή η κεντρική «κόλληση» με θερμότητα στα άκρα των ακτίνων γίνεται από αρκετούς κατασκευαστές με σκοπό να εμποδίσουν το νερό να εισχωρήσει στο εσωτερικό του, καθώς και το απροσδόκητο κενό που μπορεί να παρουσιαστεί από την πολυετή αποθήκευση, με αποτέλεσμα στα ψιλά νούμερα να έχουμε απώλεια σκαγίων. Βέβαια, η κεντρική σύντηξη αυξάνει κατά κάποιο τρόπο τις πιέσεις που αναπτύσσει ένα φυσίγγιο σε σχέση με κάποιο άλλο που δεν έχει. Όμως, αν το φυσίγγιο προέρχεται από γνωστό και με ποιοτικό ιστορικό κατασκευαστή που ελέγχει σχολαστικά την παραγωγή του, τότε να ξέρετε ότι αυτό το κλείσιμο έχει «υπολογιστεί» μέσα στις προδιαγραφές πιέσεων που αυτό θα παρουσιάσει. Αυτό όμως που θα πρέπει να αποφεύγουμε ασυζητητί είναι ένα φυσίγγιο που διαθέτει υπερβολικά βαθύ αστεροειδές ανεξαρτήτως αν είναι οκτώ ή έξι καθώς και ακανόνιστο ή αφύσικο δίπλωμα στις πτυχώσεις του αστεροειδούς. Αυτά δείχνουν προχειρότητα και ασυνέπεια προς το καλό και ποιοτικό που εμείς αποζητούμε.
Φυσίγγια με ασυνήθιστους κάλυκες
Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται όλα τα φυσίγγια που γεμίζονται από διάφορους κατασκευαστές σε κάλυκες που ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα πρότυπα και που όμως ο κυνηγός μπορεί να συναντήσει στην εγχώρια αγορά αλλά και του εξωτερικού. Οι κάλυκες GORDON SYSTEM είναι ευρεσιτεχνία και επινόηση της γνωστής ιταλικής βιομηχανίας Baschieri & Pellagri (B&P). Διαθέτουν εσωτερικά μέσα στο πυθμένιο του κάλυκα μία βάση από πλαστικό υλικό που συμπιέζεται την στιγμή της τουφεκιάς όπως οι αερόσολες των αθλητικών υποδημάτων όταν τρέχει ο αθλητής. Σε εργαστηριακές δοκιμές που έχουν γίνει παρατηρήθηκε μια ελαφριά μείωση της αίσθησης της ανάκρουσης που απέδιδε μια ακριβώς ίδια γόμωση σε συμβατικό κάλυκα, καθώς και μία αξιοπρόσεκτη σταθερότητα στις παραγόμενες πιέσεις από φυσίγγι σε φυσίγγι. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η εξαιρετική αγγλική βιομηχανία φυσιγγίων GAMEBORE υιοθέτησε την ιταλική ευρεσιτεχνία και χρησιμοποιεί σε τρεις τύπους φυσιγγίου κάλυκες τύπου GORDON, τους οποίους όμως ονομάζει BIAXIAL. Υπάρχουν επίσης κάλυκες, που ενώ εξωτερικά δείχνουν ότι είναι εξ’ ολοκλήρου από πλαστικό, εσωτερικά στο κάτω μέρος διαθέτουν μία περιφερειακή ενίσχυση από κράμα σιδήρου, που δεν είναι όμως ορατή. Αυτοί οι κάλυκες παρέχουν το πλεονέκτημα της πολλαπλής αναγόμωσης από ιδιώτες, χωρίς να χρειάζονται καλιμπράρισμα μετά από κάθε βολή, όπως όλοι οι άλλοι. Βέβαια, όσοι δεν έχουν μέσα στα ενδιαφέροντά τους να γεμίζουν μόνοι τους τα φυσίγγια που χρησιμοποιούν, δεν χρειάζεται να αγοράζουν φυσίγγια με αυτόν τον κάλυκα. Σήμερα, φυσίγγια με αυτό τον τύπο κάλυκα, διαθέτει η αμερικάνικη βιομηχανία ACTIV.
Σκοπευτικά φυσίγγια για κυνήγι
Υπάρχουν κάποιοι «πονηροί» πωλητές που ισχυρίζονται επίμονα προς τον πελάτη ότι ένα σκοπευτικό φυσίγγιο με 24 γρ. ή 28 γρ. δεν κάνει για κυνήγι και τον οδηγούν εντέχνως σε εκείνο το φυσίγγιο που τους συμφέρει να πουλήσουν. Μην πέσετε ποτέ σε αυτή την καλοστημένη παγίδα. Τα σκοπευτικά φυσίγγια είτε είναι 24 γρ. (τραπ σκητ), είτε 28 γρ. (σπόρτινγκ), είναι ιδανικές λύσεις για κάποιον που αποζητά στο κυνήγι του ένα «γρήγορο» φυσίγγι με σκληρά σκάγια και χαμηλές πιέσεις. Το σκοπευτικό φυσίγγι προτείνεται ανεπιφύλακτα για γυναίκες και νεαρούς κυνηγούς, καθώς κι εκείνους που θέλουν να αποφύγουν το φαινόμενο «flinching» (έχει γραφτεί σχετικό άρθρο γι αυτό). Σκεφτείτε μόνο ότι το εικοσάρι διαμέτρημα, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε πολλές χώρες για κυνηγετική χρήση, διαθέτει ποικιλία φυσιγγίων με γόμωση 24 και 28 γρ. με άριστες αποδόσεις. Προσωπικά, σχεδόν σε κάθε κυνηγετική περίοδο θα χρησιμοποιήσω σε συγκεκριμένα θηράματα (τσίχλες ορτύκια) κάποιες φορές που με ενδιαφέρει η εξαγωγή συμπερασμάτων σκοπευτικά φυσίγγια. Επίσης, σκοπευτικά φυσίγγια με 24 και 28 γρ. προτείνονται για κυνηγετική χρήση σε πολύ ελαφριά όπλα ή όπλα με πολύ στενούς αυλούς, που κλωτσούν ανυπόφορα. Αφήστε λοιπόν τους πονηρούς που δεν έχουν πατήσει το πόδι τους στο βουνό, ούτε έχουν ρίξει ποτέ τουφεκιά σε πουλί να λένε τα δικά τους κι εσείς κάντε αυτό που πρέπει. Αυτοί δυστυχώς πάντα θα υπάρχουν μπροστά μας, συνεπώς πρέπει να μάθουμε να τους αποφεύγουμε.
Απλά φυσίγγια σε magnum θαλάμες
Εδώ κι αν είναι το βασίλειο της ημιμάθειας. Έχουν ειπωθεί τα μύρια όσα από ανθρώπους που δεν ξέρουν ούτε που σταματάει η θαλάμη, ούτε από πού αρχίζει ο αυλός της κάνης. Λοιπόν για να τελειώνουμε μια και καλή με το θέμα και για να βάζετε στη θέση τους εκείνους που το «παίζουν» ειδικοί, χωρίς να έχουν ανοίξει ποτέ βιβλίο, δεν υπάρχει καμία απολύτως μείωση της απόδοσης ενός απλού φυσιγγίου με μήκος κάλυκα 70 χιλ. σε μία magnum θαλάμη των 76 χιλ. Μπορείτε άφοβα και χωρίς κανέναν δισταγμό να χρησιμοποιείτε όσα απλά φυσίγγια θέλετε με μήκος κάλυκα όχι μόνο 70 χιλ., αλλά και 67 και 65 χιλ. σε θαλάμες magnum 3 ιντσών (76 χιλ.) Έχουν γίνει πολλές και σχολαστικές δοκιμές για το συγκεκριμένο θέμα, όχι μόνο από βιομηχανίες όπλων αλλά και φυσιγγίων και δεν έχει παρατηρηθεί μειωμένη βλητική απόδοση, ούτε και κάποια δυσλειτουργία ακόμη και σε παλαιότερης τεχνολογίας αυτογεμή. Σκεφτείτε μόνο το εξής: Όλα τα σύγχρονα όπλα που σήμερα συναντάμε στην αγορά, ανεξάρτητα αν είναι δίκανα (πλαγιόκανα ή αλληλεπίθετα), ή είναι αυτογεμή (αερίων ή αδρανείας) κατασκευάζονται με θαλάμες magnum 3 ιντσών (76 χιλ.) με προοπτική να χρησιμοποιούν όλων των τύπων τα φυσίγγια απλά ή magnum. Πιστεύεται ότι διάσημες βιομηχανίες όπλων (BROWNING, BERETTA, L. FRANCHI, κ.λ.π.) θα διακινδύνευαν την πιστότητα απόδοσης των όπλων τους διαθέτοντας στην αγορά όπλα magnum που θα έδιναν έστω και κάποιο μικρό αλλοιωμένο αποτέλεσμα με φυσίγγια απλά; Όχι βέβαια, απεναντίας μάλιστα, έχει αποδειχτεί ότι ένα όπλο με θαλάμη magnum ενισχυμένης κατασκευής και δοκιμασμένο στην ανώτατη δοκιμή πιέσεων, αποδίδει καλύτερα και προσφέρει μεγαλύτερο εύρος κυνηγετικών επιλογών.
ΑΝΟΙΓΜΑ: Τα σκοπευτικά φυσίγγια των 24 γρ. μπορούν αλλά και επιβάλλεται η χρήση τους στο κυνήγι, όταν μαθαίνει τη χρήση του όπλου ένας νεαρός ή μια γυναίκα.
Του Μπάμπη Αιγινίτη από το site Ελληνική Σχολή Κυνηγετικής Σκοποβολής